چرا فرمان خودرو در برخی کشورها در سمت راست است؟

تصور کردن فرمان خودرو در سمت راست و عوض کردن دنده با دست چپ احتمالا برای ما دشوار است. شاید این سوال برای شما هم پیش آمده که چرا در برخی کشورها در سمت چپ جاده رانندگی می‌کنند. منشا اینکه چرا برخی از کشورها از سمت راست رانندگی می‌کنند و برخی کشورها از سمت چپ، بر اساس دوره‌های زمانی و کشورهای مختلف متفاوت است. در این مقاله از سایت اجاره خودرو سورنا همراه ما باشید تا به این سوال پاسخ دهیم.

وضع اولین قانون تردد در جاده در روم باستان

اولین شواهد باستان‌شناسی درباره تردد از سمت راست یا چپ جاده مربوط به امپراتوری روم باستان است. البته این موضوع هیچ جای تعجبی ندارد زیرا رومیان جاده‌های گسترده‌ای در سراسر اروپا ساخته بودند. در اوج فرمانروایی روم 29 بزرگراه از پایتخت خارج می‌شد که ضرب‌المثل معروف «همه جاده‌ها به روم می‌رسند» اشاره به این موضوع دارد. اما این سوال ایجاد می‌شود که رومیان از کدام سمت جاده برای تردد استفاده می‌کردند؟ شواهد باستان‌شناسی نشان می‌دهد آنها سمت چپ جاده را انتخاب کرده بودند اما دلایل این انتخاب بر ما پوشیده است.

در قرون وسطی جاده‌ها برای رفت‌وآمد مسافران ایمن نبودند. بنابراین افراد باید همیشه برای دفاع از خودشان آماده بودند. مورخان عقیده دارند در این دوره افراد سمت چپ جاده را برای تردد انتخاب کرده بودند. از آنجا که بیشتر افراد راست‌دست هستند، وقتی سوار بر اسب بودند در صورت حمله از روبه‌رو باید به راحتی می‌توانستند شمشیر خود را از غلافش که در سمت چپ بدنشان قرار داشت بیرون بکشند و از خودشان دفاع کنند.

قانون تردد از سمت چپ جاده به حدی معمول و متداول بود که در سال 1300 میلادی، پاپ بونیفاس هشتم حکم داد همه مسافران از هر جا قصد عزیمت به روم را دارند باید در طول سفر از این قانون پیروی کنند. این قانون تا اواخر سال 1700 در بیشتر کشورهای غربی معتبر بود.

قرن هجدهم، شروع رانندگی در سمت راست جاده

آنچه در قرن هجدهم باعث تغییر این قانون شد، در آمریکا اتفاق افتاد. آنها برای حمل‌ونقل از واگن‌هایی استفاده می‌کردند که به وسیله چهار اسب در آرایش مستطیلی‌شکل حرکت می‌کرد. راننده که صندلی برای نشستن نداشت، ترجیح می‌داد نزدیک به اسب سمت چپ باشد تا به راحتی بتواند با دست راست بر همه اسب‌ها تازیانه بزند. به تدریج این سیستم گسترش یافت و در اواخر قرن در ایالات متحده تصویب شد و به سرعت در سراسر آمریکا و کانادا اعمال شد.

با وجود این قانون در آمریکا بسیاری از وسایل نقلیه موتوری اولیه آمریکایی فرمان را در سمت راست خودرو قرار می‌دادند. اما خودروسازی هنری فورد با ترجیح دادن قرارگیری فرمان خودرو در سمت چپ به این عمل پایان داد. تولید انبوه خودروهای فرمان چپ در آمریکا و فروش آنها به سراسر جهان باعث شد در بیشتر کشورها رانندگی در سمت راست جاده صورت بگیرد.

قوانین تردد در سمت راست یا چپ جاده در اروپا

در اروپا، انقلاب فرانسه در قرن هجدهم بسیاری از قوانین از جمله قانون تردد از سمت چپ جاده را تغییر داد. دلیل آن کاملا روشن نیست اما برخی مورخان عقیده دارند انقلابیون فرانسه نمی‌خواستند با آنچه پاپ تاکنون حکم کرده بود، ارتباطی داشته باشند. بعضی دیگر معتقدند فرانسوی‌ها نمی‌خواستند از قانون تردد در سمت چپ جاده که مورد استفاده انگلیسی‌ها بود استفاده کنند. اما اکثر می‌گویند این کار ناپلئون بود. ناپلئون سیستم تردد در سمت راست جاده را در سراسر کشورهای فتح‌شده، اعمال کرد. مهم‌ترین این کشورها آلمان بود که این قانون را در کشورهایی که فتح می‌کرد نیز اجرا می‌کرد.

انگلستان از این قانون پیروی نکرد، زیرا این روش در خیابان‌های باریک لندن و سایر شهرهای انگلستان کارآیی نداشت. از سوی دیگر انگلستان هرگز توسط ناپلئون یا آلمان فتح نشد. بنابراین آنها تا سال‌ها قانون رانندگی در سمت چپ جاده را حفظ کردند.

در سال 1756 قانون یادشده به طور رسمی در انگلیس اعلام شد. با گسترش امپراتوری بریتانیا قانون رانندگی در سمت چپ در سراسر جهان گسترش یافت. اما به لطف آلمان و محبوبیت سیستم رانندگی در سمت راست، این پایداری دوام نیاورد. با این وجود کشورهای معدودی نظیر هندوستان، نیوزلند و استرالیا هنوز از قانون انگلستان پیروی می‌کنند. این کشورها چون در زمان‌های گذشته مستعمره انگلستان بوده‌اند قوانین انگلستان در آنها اجرا شده است.